9 mm wz. 1935 VIS, pistolet

Broń wzorowana na amerykańskim modelu „Colt”, opracowana przez polskich konstruktorów: Piotra Wilniewczyca i Jana Skrzypińskiego (patent polski nr 15 567). Od ich nazwisk pochodzi też nazwa pistoletu - początkowo „WiS”, zmieniona następnie na „VIS” (łac. siła). Czasami mylnie odczytany napis na broni „Radom” jest używany jako nazwa własna pistoletu. Nazwa taka jest często spotykana u autorów zachodnich.

Produkowany w Fabryce Broni w Radomiu, produkcja seryjna tych pistoletów prowadzona była dla potrzeb wojska i policji. Do uzbrojenia Wojska Polskiego pistolet „VIS” przyjęto w 1938 r. jako przepisową broń osobistą oficerów i podoficerów zawodowych. Do wybuchu II wojny światowej wyprodukowano ponad 18 tysięcy pistoletów tego typu.

NIEMCY. Produkcję tego pistoletu kontynuowano pod kontrolą niemiecką do 1944. Produkcja okupacyjna podlegała uproszczeniu i odznaczała się spadającą jakością.

• 9 mm wz. 1935 VIS
  • kaliber 11,43×23 mm (.45 ACP) : wersja nie produkowana seryjnie, prezentowany na rynku argentyńskim.
  • kaliber 5,6×15 mm (.22 LR) : wersja nie produkowana seryjnie, znany jeden egzemplarz - Muzeum w Budapeszcie.
• replika 1992 : pistolety wyprodukowane na podstawie dokumentacji przedwojennej.
• Radom : nazwa spotykana w literaturze zachodniej.

Niemcy:

• Pistole P 35(p) : pistolet produkowany przez Niemców na potrzeby armii niemieckiej.

Pistolet samopowtarzalny, działa na zasadzie krótkiego odrzutu lufy. Ryglowanie przez przekoszenie lufy w płaszczyźnie pionowej. Pistolet posiadał możliwość dołączenia futerału-kolby - nie zastosowano tego rozwiązania, istnieją tylko rysunki techniczne tego elementu. Broń charakteryzuje się łatwym rozkładaniem, niezawodnością działania i dużą celnością. Mankamentem był mały, jak na rozmiary i przeznaczenie pistoletu, magazynek mieszczący tylko 8 naboi.

Dane konstrukcyjne - kaliber 9 mm, długość lufy 120 mm, lufa gwintowana, 6 bruzd prawoskrętnych, skok gwintów 250 mm.
Nabój - 9 mm × 19 Parabellum.
Wymiary - długość broni 200 mm, wysokość broni 140 mm.
Masa - masa bez magazynka 0,950 kg, masa z magazynkiem 1129 kg, masa magazynka 0,073 kg.
Dane balistyczne - prędkość początkowa pocisku 345 m/s, energia początkowa pocisku 446 J, ogień skuteczny 50 m.
Dane eksploatacyjne - szybkostrzelność praktyczna 10 strz./min.
Zasilanie - magazynek, 8 nabojów.
¹⁾

• Muzeum im. Orła Białego, Skarżysko-Kamienna 26-110, ul. Słoneczna 90.

• 9 mm × 19 Parabellum, nabój pistoletowy
• 11,43 mm M1911, M1911A1 Colt, pistolet

1. Gazety Wojenne. Nr 36. s.711.
2. Gołębiewicz Witold, Matuszewski Roman, Nowakowski Tomasz: Indywidualna broń strzelecka II wojny światowej. Warszawa 2010. s.1900-193.
3. Jurga Tadeusz: Regularne jednostki Wojska Polskiego w 1939 r. Organizacja, działania bojowe. Uzbrojenie. Metryki związków operacyjnych, dywizji i brygad. Warszawa 1975.
4. Konstankiewicz Andrzej: Broń strzelecka Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa 1986. s.29.
5. Mała encyklopedia wojskowa. Tom III. R-Ż. Warszawa 1971. s.392.
6. Siudalski Stefan Jerzy - zdjęcia.
7. Torecki Stanisław: 1000 słów o broni i balistyce. Warszawa 1982. s.262.
8. Woźniak Ryszard: 9 mm pistolet VIS wz. 1935. Magazyn Strzelecki Broń i Amunicja nr 1(1)/2002. s.31.
9. Żmuda Tom - zdjęcia [tomzmudafotogallery.com].

…