Morane-Saulnier MS.406, samolot myśliwski

Ministere de l'Air złożyło do kwietnia 1938 r. zamówienia na 1000 maszyn tego typu. We wrześniu 1939 r. na stanie jednostek bojowych Armee de l'Air znajdowało się 300 MS.406 C1. Był standardowym samolotem myśliwskim lotnictwa francuskiego 1939-1940. Ogółem we wszystkich wytwórniach wyprodukowano 1037 egzemplarzy, a ostatni egzemplarz dla Armée de l'Air nr fabr. 1052 opuścił Puteaux w czerwcu 1940. Po zakończeniu kampanii 1940 samoloty używano w lotnictwie kolaboracyjnego rządu Vichy.
Na maszyny tego typu złożono kilka zamówień z zagranicy: z Litwy, Polski, Turcji, Chin i Finlandii. Dwóch pierwszych umów nie zrealizowano.

CHINY
Ostatnie egzemplarze seryjne nr 1074 do 1085 były przeznaczone dla Chin.

CHORWACJA
Samoloty MS.406 (MS.410) zdobyte przez Niemców i przekazane lotnictwu chorwackiemu.

FINLANDIA
Na niektórych samolotach zabudowano silnik M-105 o mocy 1 100 KM, pochodzący z samolotów radzieckich.

LITWA
Zamówienie na samoloty Morane-Saulnier nie zostało zrealizowane.

POLSKA
II Rzeczpospolita: Zamówienie na samoloty MS nie zostało zrealizowane.
Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie: Samoloty używane na terytorium Francji w polskim 1/145 dywizjonie myśliwskim „Warszawskim” oraz w innych francuskich grupach myśliwskich, w których walczyli polscy piloci.

SZWAJCARIA
Samoloty opracowano i dostarczono dla lotnictwa szwajcarskiego. Produkowane na licencji w Szwajcarii.

TURCJA
Samoloty zamówione przed wybuchem wojny.

• MS.405-01 : prototyp.
• MS.405 C1 : seria próbna.
• MS.405-04 : czwarty samolot serii próbnej, oblatany 20.05.1937, który stał się wzorem dla produkcji seryjnej.
• MS.406 C1 : samolot seryjny.
• MS.406 Super Morane : 57 samolotów przekazanych przez Niemców Finlandii, gdzie wyposażono je w radziecki silnik M-105.
• MS.407 LP : samolot myśliwski, 1937, prototyp.
• MS.408 : samolot myśliwski, 1938, opracowany dla Szwajcarii.
• MS.410 : samolot myśliwski, 1940, prototyp. 4 karabiny maszynowe 7,65 w skrzydłach. Po zajęciu Francji przez Niemców przeróbce poddano 74 egzemplarzy MS.406 C1, z których część przekazano Chorwacji.
• MS.411 : adaptacja samolotu myśliwskiego MS.405 C1, 1939, z silnikiem o większej mocy.
• MS.450 : samolot myśliwski, 1939, zmodernizowana wersja MS.406 C1. Prototyp oblatany 14 kwietnia 1939.
• MS.540 : samolot myśliwski, 1940, produkowany seryjnie w Szwajcarii.

Jednosilnikowy, wolnonośny dolnopłat, konstrukcja całkowicie metalowa. Podwozie klasyczne chowane w locie. Kadłub: kratownica przestrzenna, oprofilowana, pokryta z przodu blachą duraluminiową, a z tyłu płótnem. Skrzydła: pokryte były Plymax'em - oryginalnym materiałem przekładkowym, składającym się ze spojonych arkuszy sklejki i blachy aluminiowej. Kabina zakryta.

Załoga - 1 osoba.
Wymiary - rozpiętość 10,61 m, długość 8,17 m, wysokość 3,25 m, powierzchnia nośna 16,00 m².
Masy - masa własna 1895 kg, masa całkowita 2540 kg.
Zespół napędowy - silnik rzędowy Hispano-Suiza HS12 Y-31, moc 641 kW (860 KM), śmigło Chauviere 351 trójłopatowe, metalowe o skoku zmiennym w locie.
Osiągi - prędkość maksymalna 490 km/h na wysokości 4500 m, prędkość wznoszenia 12,1 m/s, czas wznoszenia 3 min 32 s na wysokość 2000 m, 6 min 30 s na wysokość 5000 m, pułap 10 000 m, zasięg 1100 km.
Uzbrojenie - 1 działko 20 mm Hispano Suiza HS59 lub HS404, wbudowane w blok silnika i strzelające przez piastę śmigła (zapas amunicji 60 naboi), 2 zamontowane w krawędziach natarcia skrzydeł karabiny maszynowe 7,5 mm MAC (zapas amunicji 300 naboi na 1 km).
¹⁾

Załoga - 1 osoba.
Zespół napędowy - silnik M-105, moc 810 kW (1100 KM).
Osiągi - prędkość maksymalna 525 km/h, pułap 12 000 m.
Uzbrojenie - 1 karabin maszynowy 12,7 mm, 2 karabiny maszynowe 7,5 mm.

Załoga - 1 osoba.
Wymiary - rozpiętość 10,62 m, długość 8,81 mm, wysokość 2,74 m, powierzchnia nośna 15,98 m².
Masy - masa całkowita 2 635 kg.
Zespół napędowy - silnik rzędowy 12-cylindrowy HS 12 Y51, moc 810 kW (1100 KM).
Osiągi - prędkość maksymalna 560 km/h, pułap 10 000 m, zasięg 750 km.
Uzbrojenie - 1 działko 20 mm, 2 karabiny maszynowe 7,5 mm.

1. Chant Chris: Samoloty II wojny światowej. Warszawa 2000. s.249.
2. Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa 1975.
3. Encyklopedia lotnictwa wojskowego. Samoloty i śmigłowce wojskowe. Tom 12, litery Ł-O. Warszawa 1996. s.135-136.
4. Gazety Wojenne. Nr 69. s.1371.
5. Koliński Izydor: Regularne jednostki Wojska Polskiego (lotnictwo). Formowanie, działania, bojowe. Organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek lotniczych. Warszawa 1978.
6. Morgała Andrzej: Polskie samoloty wojskowe 1939-1945. Warszawa 1976.
7. Nemecek Vaclav: Vojenska letadla (2). Mezi dvema svetovymi valkami. Praha 1990.

…