PzKpfw V Panther (Pantera) (SdKfz 171), czołg średni

Zaprojektowany do walki z radzieckimi T-34, ze skutecznym działem, silnym opancerzeniem, odznaczał się dobrą manewrowością. Koncern MAN wyprodukował pierwsze egzemplarze Pantery we wrześniu 1942. Krótki okres prób i testów spowodował, że pierwsze modele odznaczały się dużą awaryjnością, jak to się zdarzyło się podczas bitwy pod Kurskiem w lipcu 1943. Po wyeliminowaniu usterek Pantera weszła do walki na wszystkich frontach i okazał się bardzo skuteczny. Do wiosny 1945 niemieckie zakłady przemysłowe wyprodukowały ponad 4 500 egzemplarzy tego czołgu. Uznawany jest za jeden z najlepszych czołgów II wojny światowej. Panther: pantera.

FRANCJA
Po wojnie czołg ten znalazł się na uzbrojeniu armii francuskiej.

POLSKA
Ruch oporu: Podczas powstania warszawskiego 1944 dwa wozy typu Panther zdobyli żołnierze batalionu „Zośka” Sformowane w pluton pancerny brały w walkach na Woli. Trzeci czołg Panther zdobyli powstańcy na Ochocie.

• VK 30.02 (DB) : prototyp, zakłady Daimler-Benz AG.
• VK 30.02 (MAN) : prototyp, zakłady MAN AG.

• PzKpfw V Panther Ausf. A0 (D1) (SdKfz 171) : seria zerowa, zakłady MAN, 20 egzemplarzy 1942-1943, moc silnika 650 KM.
• PzKpfw V Panther Ausf. D2 (D) : 851 egzemplarzy, 1943, numery fabryczne 210001-210254, 211001-216000.
• PzKpfw V Panther Ausf. A : 1768 egzemplarzy, 1943-1944.
• PzKpfw V Panther Ausf. G : 3740 egzemplarzy, 1944-1945.
• PzKpfw V Panther Ausf. F : czołg średni, projekt. Wieża typu tzw. Schmalturn.
• Panther II : czołg średni, projekt.

Konstrukcje na podwoziu PzKpfw V:

• 8,8 Jagdpanzer V Jagdpanther (SdKfz 173) : działo pancerne.
• 10,5 cm leFh 43 : haubica samobieżna, projekt.
• samobieżne działo przeciwlotnicze
• Bergepanther : czołg (ciągnik) ewakuacyjny.

PzKpfw V Panther Ausf. A (SdKfz 171): Wprowadzono opancerzoną wieżyczkę dowódcy z peryskopami, zamontowano kuliste jarzmo km MG-34, zamontowano osłony gąsienic, zrezygnowano z otworu do wyrzucania łusek, zastosowano chłodzenie układu wydechowego.

PzKpfw V Panther Ausf. G (SdKfz 171): Zwiększono kąt nachylenia pancerza przedniego do 61 stopni, zwiększono pancerz boczny w górnej części z 40 do 50 mm, zlikwidowano otwór obserwacyjny kierowcy dodając w to miejsce peryskop, zmieniono konstrukcję zamocowania klap włazów dla kierowcy i radiooperatora, zastosowano nowy kształt jarzma działa.

Uzbrojenie - 7,5 cm KwK 44 L/70.
Opancerzenie - wieża: przód 120 mm, boki 60 mm, tył 60 mm.
Napęd - silnik Maybach HL 234, moc 850 KM.

Uzbrojenie - 8,8 cm KwK 43 L/71.
Opancerzenie - czołowy 100 mm, boczny 60 mm, tylny 60 mm.

• 8,8 Jagdpanzer V Jagdpanther (SdKfz 173), działo pancerne
• Bergepanther, czołg (ciągnik) ewakuacyjny

1. Byra-Żmuda Gabriele - zdjęcia [tomzmudafotogallery.com].
2. Gazety Wojenne. Nr 47. s.931.
3. Jędrzejewski Dariusz, Lalak Zbigniew: Niemiecka broń pancerna 1939-1945. Warszawa.
4. Polska broń pancerna. Opracowanie Adam Jońca. Warszawa brw. s.14.
5. Trewhitt Philip: Opancerzone wozy bojowe. Warszawa 2000. s.25
6. Zasieczny Andrzej: Czołgi II wojny światowej. Warszawa 2005. s.40-42
7. Żmuda Tom - zdjęcia [tomzmudafotogallery.com].

…

PzKpfw V Panther (SdKfz 171).
[Trewhitt Philip: Opancerzone wozy bojowe. Warszawa 2000. s.25:]
Panzer V Panther. Czołg Panther cieszył się opinią jednego z najlepszych czołgów II wojny światowej. Kraj produkcji - Niemcy, załoga 4, masa 45 500 kg, wymiary - długość 8,86 m, szerokość 3,43 m, wysokość 3,10 m, zasięg 177 km, opancerzenie 30-110 mm, napęd - 12-cylindrowy silnik wysokoprężny typu Maybach HL 230 o mocy 522 kW (700 KM), osiągi - prędkość maksymalna 46 km/godz., pokonywanie przeszkód wodnych o głębokości do 1,70 m, zapór o wysokości do 90.,91 m, rowów o szerokości do 1,91 m, uzbrojenie - działo 75 mm, 3 km MG 34 kalibru 7,92 (sprężony, plot. oraz w kadłubie).

PzKpfw V Panther Ausf. D2 (SdKfz 171).
[...:]
, produkcja 851 sztuk, załoga 5 osób, masa całkowita 44000 kg, wymiary - długość 6,87 m, szerokość: 3,27 m, wysokość: 2,95 m, pancerz 80 mm, jednostka napędowa Maybach HL 230 P30, moc silnika 700 KM, prędkość 46 km/h, zasięg - po drodze 160 km, w terenie: 100 km Zastosowano nową skrzynię biegów. Wozy produkowane w I poł. 1943 miały wieżę dowódcy w wersji basztowej, wozy produkowane w II poł. 1943 fartuchy z blachy pancernej chroniące podwozie. W wieży po lewej stronie otwór do usuwania łusek, wysuwany karabin maszynowy, rury wydechowe rozmieszczone symetrycznie.

PzKpfw V Panther Ausf D.
[Gazety Wojenne. Nr 47. s.931:]
PzKpfw V "PANTHER" Ausf D. Podczas operacji "Zitadele" żołnierze niemieccy skarżyli się na notoryczne kłopoty mechaniczne czołgów typu "Panther". Zaradzi temu wprowadzenie ulepszeń w konstrukcji silnika. Czołg na wyposażeniu m.in. 10 Brygady Pancernej.
Załoga 4 osoby, masa 43,7 t długość 6,88 m, długość z lufą 8,86 m, szerokość 3,43 m, wysokość 3,10 m, napęd - silnik dwunastocylindrowy Maybach Diesel HL 210 P 30 o mocy 650 KM, prędkość maksymalna 46 km/godz. na drodze, zasięg 177 km, uzbrojenie - działo KwK 42 kl. 75 mm (79 pocisków) oraz 3 karabiny maszynowe MG 34 kal. 7,92 mm.

PzKpfw V Panther Ausf. A (SdKfz 171).
[...:]
Okres produkcji wrzesień 1943-marzec 1944, numery fabryczne 210255-211000, 151000-160000, załoga 5 osób, masa całkowita 45500 kg, wymiary - długość 6,87 m, szerokość 3,27 m, wysokość 3,1 m jednostka napędowa Maybach HL 230 P30, moc silnika 700 KM, prędkość 46 km/h, zasięg - po drodze 160 km, w terenie 100 km.
[Zasieczny Andrzej: Czołgi II wojny światowej. Warszawa 2005. s.40-42:]
Niemcy. Czołg ciężki PzKpfw. V "Panther". Dane takt.-techn. PzKpfw. V "Panther" Ausf. A. Załoga: 4. Masa: 45,5 t. Wymiary: długość (łącznie z lufą armaty) 8,86 m, długość kadłuba 6,88 m, szerokość 3,43 m, wysokość 3,10 m, prześwit 0,56 m. Napęd: 12-cylindrowy silnik wysokoprężny Maybach HL 230 P30 o mocy 514,5 kW (700 KM). Osiągi: prędkość maks. po drogach 46 km/h, maks. zasięg po drogach 177 km, pokonywane przeszkody: wzniesienia 30°, brody 1,70 m, pionowe ściany 0,91 m, rowy 1,91 m. Uzbrojenie: armata kal. 88 mm, 2 km kal. 7,92 mm.

PzKpfw V Panther Ausf. G (SdKfz 171).
[...:]
Okres produkcji marzec 1944-styczeń 1945, produkcja 3740 sztuk, numery fabryczne 121301-124301 i do 214001, załoga 5 osób, masa całkowita 44800 kg, wymiary - długość 6,87 m, szerokość 3,27 m, wysokość 2,95 m, pancerz 16-110 mm, jednostka napędowa Maybach HL 230 P30, moc silnika 700 KM, prędkość: 46 km/h, zasięg - po drodze 160 km, w terenie: 100 km, uzbrojenie: 1 działo Kwk 42 L/70 kal. 75 mm, 2 km MG 34 kal. 7,92 mm.

[Polska broń pancerna. Opracowanie Adam Jońca. Warszawa brw s.14:]
Pz. Kpfw. V Panther G. Czołg średni. Konstrukcja niemiecka z 1943.
Ciężar 45,5 t, załoga 5, uzbrojenie 1 armata 75 mm, 3 km 7,92 mm, pancerz 15-120 mm, prędkość 53 km/h.